طیف بینی زيرقرمز يکی از مهم ترين روش¬های تجزيه ای برای شناسايی ترکیبات شیمیایی است، به طوری که این روش یکی از مهم ترین روشهای تجزیه ای در دسترس متخصصین است. وقتی جذب ماده ای در محدودۀ زیر قرمز شدید باشد، این روش برای تجزيه کمّی نيز مفيد خواهد بود. يکی از مزايای طیف بینی زيرقرمز نسبت به ساير روش های تجزيه ساختاری (پرتوايکس، رزونانس اسپين الکترون، رزونانس مغناطیسی هسته و … ) فراهم کردن داده های مفيد با سرعت و سهل است و به هيچ‌گونه روش‌هاي ارزيابی بعدی نياز ندارد. اين روش علاوه بر شناسايی ترکيبات آلی و معدنی، بسياری ازمسائل مربوط به شیمی کئورديناسيون را نيز حل می کند. یکی دیگر از مزایای بسیار خوب طیفبینی زیرقرمز آن است که هر نمونه واقعی، به هر حالت فیزیکی قابل مطالعه است. مایعات، محلولها، خمیرها، پودرها، لایههای نازک، فیبرها، گازها و سطوح را میتوان با روش آمادهسازی ساده و راحت مورد آزمایش قرار داد. با بهبود دستگاهوری، روشهای حساس جدیدی توسعه یافته است که تجزیه نمونههایی که قابلیت برهمکنش دارند، امکانپذیر شود. طیفسنجهای زیرقرمز از دهه 1940، به صورت تجاری در دسترس محققین قرار دارد. در ابتدا از منشورها به عنوان جزء پاشنده در دستگاههای زیرقرمز استفاده میشد، ولی از اواسط دهه 1950، شبکههای پراش به عنوان جزء پاشنده معرفی شدند. اما، مهمترین پیشرفت طیفبینی زیرقرمز، ورود طیفسنجهای تبدیل فوریه است، که در آن از یک تداخلسنج و از فرایند مکانیکی خوبی برای تبدیل فوریه استفاده میشود. طیفبینی زیرقرمز تبدیل فوریه[1] (FTIR) کیفیت طیف زیرقرمز را بهبود بخشیده و زمان لازم برای بهدست آوردن دادهها را کاهش داده است. علاوه بر این، با بهبودهایی که در برنامههای رایانهای ایجاد شده است، طیفبینی زیرقرمز توسعه بسیار بزرگی داشته است.
طیفبینی زیرقرمز روشی براساس ارتعاش اتمهای یک مولکول است. طیف زیرقرمز یک ماده با عبور تابش زیرقرمز از آن و تعیین کسر جذب شده تابش ورودی در یک انرژی خاص، به دست میآید. انرژی که در آن هر پیک در یک طیف جذبی ظاهر میشود، بیانگر فرکانس یک ارتعاش در قسمتی از مولکول نمونه است.
نوارهای جذبی يا پيکها درطيف زيرقرمز يک ترکيب با گروههای عاملی و پيوندهای موجود در آن ماده مطابقت دارد. بنابراين، طيف IR يک ماده شيميايی، به عنوان اثر انگشت آن استفاده میشود. موقعيت نوارها در طيف IR معمولاً برحسب عدد موج ( با واحد 1-cm) بيان میشود. ارتباط بين عددموج (σ)، طولموج (λ) و فرکانس (υ) به صورت معادلۀ (1)، است.
1 υ= c/ λ
که c سرعت نور در خلاء است. شدت نوارها در طيف IR ، بر حسب عبور (T) و يا برحسب جذب (A) بيان میشود.
2 A= Log 1/T
[1]. FTIR: Fourier-Transform Infra-Red
کلیات طیف بینی زیرقرمز و رامان PDF
طیف نورسنجهای زیرقرمز پاشنده PDF
طیف نورسنجهای (FTIR) زیرقرمز تبدیل فوریه PDF
آشکارسازها در طیف بینی زیرقزمز PDF
